อพท. ชวนเที่ยว"บ้านฮอมผญ๋า" เที่ยวสายมูเตลู ดูวิถีอัตลักษณ์เมืองเชียงแสน (มีคลิป)

บรรยากาศสบายๆ ใต้ร่มไม้ลานหน้าบ้าน" ฮอมผญ๋า"ซึ่งมีความหมายว่า บ้านที่รวมภูมิปัญญา โดยมี พี่วัฒน์ นายยศภัทร ยกยิ่ง และ พี่หวาน นางมัชฌิมา ยกยิ่ง ซึ่งเป็นทั้งเจ้าของบ้าน เป็นครูภูมิปัญญา และเป็นนักสื่อความหมายชุมชน
ช่วยกันเล่าเรื่องเมืองเชียงแสนอย่างน่าสนใจให้กับกลุ่มนักท่องเที่ยวได้ฟังอย่างเพลิดเพลินโดยเฉพาะศาสตร์วิชาโบราณ "ทักษาโหราปูจาพระธาตุ"ที่ถูกพัฒนาเป็นกิจกรรมเล่าตำนานดูทักษาเมืองเชียงแสน และการดูทักษาดวงชะตา
การทำนายทายทักด้วยศาสตร์วิชาชั้นครูโบราณ และนำประเพณีการล่องสะเปา

โดยทำเป็นกิจกรรม "สะเปาคำนำสุข"ที่นักท่องเที่ยวจะได้ลงมือทำเองจากต้นกล้วยให้มีลักษณะเป็นเรือสำเภาประดับตกแต่งด้วยดอกไม้หลากสีสัน ได้ทดลองทำขนม"ไข่ปลาบึก" ที่คล้ายสาคูไส้หมู แต่ตั้งชื่อให้มีความผูกพันกับแม่น้ำโขง จัดใส่กระทงใบตองเป็นอาหารคาวหวาน วางผางประทีปและปักธูป แล้วนั่งรถรางชมเมือง นำสะเปาไปไหว้อธิษฐานที่วัดร้อยข้อ หรือวัดลอยเคราะห์ ที่มีประวัติสร้างขึ้นในสมัยพญากือนากษัตริย์องค์ที่ 6 ของราชวงศ์มังรายมีอายุราว 500 ปี จากนั้นไปล่องเรือเพื่อลอยสะเปาในลำน้ำโขงอุทิศกุศลให้กับผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว หรือ ให้กับเจ้ากรรมนายเวรหรือแม้แต่จะอุทิศให้กับตัวเองเพื่อภพหน้า ตามคติความเชื่อ ซึ่งมีหลายคนที่บอกว่า

หลังจากได้ลอยสะเปาแล้ว บุคคลอันเป็นที่รักซึ่งได้ล่วงลับไปแล้วก็มาเข้าฝันเสมือนมาบอกว่าได้รับรู้ถึงการระลึกถึงและการส่งบุญทานไปให้ด้วยและสิ่งที่ชุมชนคิดคือเรื่องสิ่งแวดล้อมที่ทุกอย่างในสะเปาจะเป็นวัสดุธรรมชาติย่อยสลายได้ทั้งหมด ไม่เป็นมลภาวะในแม่น้ำโขงอย่างแน่นอน

ครูภูมิปัญญาทั้งคู่ยังได้บอกเล่าเรื่องราวของเมืองเชียงแสนด้วยความภูมิใจว่าเป็นเมืองที่มีความผูกพันกับแม่น้ำโขงชาวเมืองส่วนใหญ่เป็นเกษตรกรรมทั้งด้านประมงและการเกษตรเป็นแหล่งผลิตดอกเก๊กฮวยที่ดีที่สุดในประเทศไทย แหล่งผลิตข้าวเหนียวเขียวงูเป็นพันธุ์ข้าวเหนียวที่มีคุณภาพดี มีต้นสักเป็นไม้สัญลักษณ์เมือง สถานที่โบราณสถานและวัดมากถึง 76 แห่ง และสามเหลี่ยมทองคำพื้นที่พรมแดนระหว่างประเทศไทย ลาว และ พม่า และด้วยศักยภาพที่เป็นเมืองเก่ามีเรื่องราวเรื่องเล่ามากมายจึงได้ช่วยกันคิดกิจกรรมน่าสนใจที่หลากหลาย

นอกจาก กิจกรรมทักษาโหราปูจาพระธาตุ เวียงเชียงแสนและจัดแต่งแป๋งดา การทำเครื่องเบญจสักการะของล้านนา เพื่อเป็นสิริมงคลกิจกรรมสะเปาคำนำสุข นั่งรถรางไปล่องเรือลอยสะเปาในแม่น้ำโขง กิจกรรมสีสันใบสักฮอมฮักเชียงแสน ที่นำเรื่องราวใบสักหรือต้นสักซึ่งเป็นไม้หมายเมืองของเชียงแสนและดอกไม้ใบไม้ตามธรรมชาติ มาทำงานฝีมือเวิร์คชอป ทั้งการตอกผ้าและการอุ๊กผ้าหรือบ่มด้วยความร้อนสร้างสรรค์เกิดลายผ้าที่สวยงามสร้างความสนุกสนานกับไอเดียของตัวเองและกิจกรรมนุ่งซิ่นกินปิ่นโตอาหารสี่แผ่นดิน นักท่องเที่ยวจะได้ทดลองทำและชิมอาหาร ไทย ลาว พม่า จีน

นายอภิชาต ติลกสกุลชัย หรือ อาจารย์อุ้ยประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวเพื่อสังคมเชียงแสน เล่าว่า เป็นการรวมตัวของคนที่รักเชียงแสน แม้ไม่ได้เป็นคนเชียงแสนโดยกำเนิดแต่ได้มาตั้งหลักปักฐานที่เชียงแสน เกิดความรักความภาคภูมิใจในความเป็นคนเชียงแสนจึงได้เริ่มคิดทำอะไรเพื่อเชียงแสน โดยได้เริ่มต้นจากฐานข้อมูลงานวิจัยค่อยๆพัฒนาร่วมกับหน่วยงานต่างๆ โดยเฉพาะ สำนักงานพื้นที่พิเศษ 6 องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน)ที่มาร่วมช่วยกันพัฒนาและออกแบบการท่องเที่ยวโดยชุมชน ปัจจุบันกลุ่มมีสมาชิกรวม 15 คนซึ่งเป้าหมายของกลุ่มฯคือการ ทำให้เมืองเชียงแสนเป็นที่รู้จักนักท่องเที่ยวอยากมาสัมผัสความเป็นอัตลักษณ์เชียงแสน และทำให้คนเชียงแสนสามารถถ่ายทอดองค์ความรู้ผ่านกิจกรรมสร้างสรรค์ทุกคนสามารถมีความรู้ ถ่ายทอดเรื่องราวเมืองเชียงแสนได้ ที่สำคัญคือ ให้ทุกคนมีรายได้จากการท่องเที่ยวโดยชุมชน และพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองเชียงแสนให้ยั่งยืน

นางสาวมยุรี ศรีสุริยพงศ์ เจ้าหน้าที่พัฒนาพื้นที่พิเศษ อพท. 6 ได้จัดกิจกรรมทดลองท่องเที่ยวโดยชุมชน (product testing) เพื่อเชื่อมโยงผู้ประกอบการธุรกิจการท่องเที่ยวให้แก่กลุ่มวิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวเพื่อสังคมเชี
ยงแสน โดยนำผู้ประกอบการและหน่วยงานด้านการท่องเที่ยวร่วมทดลองเส้นทางและกิจกรรม ซึ่งพบศักยภาพของนักสื่อความหมายชุมชน ที่นำความน่าสนใจของเมืองเชียงแสน ทั้งต้นทุนและศักยภาพของพื้นที่โบราณสถาน มีเรื่องราวอ้างอิงและยึดโยงทางประวัติศาสตร์มาเชื่อมร้อยบอกเล่าเป็นเรื่องราว ทำให้ได้เห็นร่องรอยผ่านซากปรักหักพังยิ่งสร้างความขลังน่าเคารพสักการะรวมไปถึงกิจกรรมต่างๆที่จะสร้างความสนุกสนานให้กับนักท่องเที่ยวได้

การออกแบบกิจกรรมและเส้นทางการท่องเที่ยวมีความเหมาะสมและหลากหลายทำให้นักท่องเที่ยวมีทางเลือกและอยากกลับมาทำกิจกรรมเพิ่มที่สำคัญคือการบริหารจัดการของกลุ่มฯที่มีการพัฒนาเพื่อนสมาชิกเกิดการแบ่งปันและกระจายรายได้สู่ชุมชนซึ่งปัจจัยสำคัญให้เกิดความยั่งยืน

สำหรับนักท่องเที่ยวสนใจไปเรียนรู้ตัวตนและอัตลักษณ์เมืองเชียงแสนกับกิจกรรมสนุกๆได้ความรู้และการทำนายจากศาสตร์วิชาโบราณสามารถติดต่อทางกลุ่มวิสาหกิจชุมชนได้ที่คุณมัฌชิมา (พี่หวาน) 0628095831 / คุณอภิชาติ
(อุ้ย) 0867777409 หรือผ่านทางเพจเฟสบุ๊ก ศูนย์รวมกิจกรรมท่องเที่ยวเชียงแสน

ระรินธร เพ็ชรเจริญ รายงาน