“เรือกอและจำลอง”ภูมิปัญญาชาวบ้านสืบทอดสร้างรายได้รุ่นสู่รุ่นคนบ้านทอนนราธิวาส
โดย..แวดาโอ๊ะ/อัสมา หะไร
“นราธิวาส ” เป็นจังหวัดหนึ่งของภาคใต้ตอนล่าง ที่ติดทะเลอ่าวไทย มีหาดนราทัศน์เป็นสถานที่ท่องเที่ยวในเขตเทศบาล ชาวบ้านที่ติดริมทะเล จะมีอาชีพชาวประมงหาปลาเป็นหลัก และส่วนใหญ่จะมีเรือออกหาปลาเป็นของตัวเอง แต่วันนี้เราจะไปซื้อเรือมาเก็บไว้ที่บ้านกัน ไม่ต้องแปลกใจ เพราะไม่ใช่เรือใหญ่ๆ แต่เป็น “ เรือกอและ ” จำลอง ของชาวบ้านจังหวัดนราธิวาส ที่ได้ถอดแบบจาก “ เรือกอและ ” หาปลา มาย่อเป็นเรือขนาดเล็ก ด้วยภูมิปัญญาชาวบ้าน ได้ออกแบบแต่งแต้มวาดลวดลายผสมผสานวัฒนธรรมไทย จีน มลายู จนกลายเป็นเอกลักษณ์เฉพาะถิ่นที่ล้ำค่า และลวดลายที่ปรากฏบน “ เรือกอและจำลอง ” ก็เกิดขึ้นจากความคิดสร้างสรรค์ วิถีความเป็นอยู่ ลักษณะสังคมพหุวัฒนธรรม ที่สวยงามและควรค่าต่อการอนุรักษ์ไว้ เหมือนกันกับเรือกอและขนาดใหญ่เช่นกัน
“กอและ ” เป็นภาษามลายู แปลว่า โคลงเคลง ล่องลอย เป็นภูมิปัญญาชาวบ้าน คิดสร้างออกแบบให้เป็นเรือหาปลา โดยที่หัวเรือ จะตัดหัวเรือออก เพื่อเป็นการต้านทานแรงคลื่น และของน้ำทะเลไม่ให้กระเด็นเข้าเรือได้
การทำ “เรือกอและ” เลือกไม้กระท้อนที่มีอายุไม่ต่ำกว่า 10 ปี เอามาเลื่อยเป็นแผ่น หรือตามขนาดของชิ้นส่วนที่จะทำ เช่น ตัวเรือ จะใช้ไม้เป็นก้อนตัดเป็นสี่เหลี่ยมผื่นผ้า ฐานเรือ หัวเรือใช้เป็นแผ่น วาดลวดลายที่ต้องการ จากนั้น นำมาวาด ลายที่จะฉลุ นำเลื่อยฉลุขนาดเล็ก มาฉลุตามลวดลาย เสร็จแล้ว เอามาซอย ถู ขัด เกลาให้ผิวเรียบ ก่อนประกอบ แล้วลงสีวาดลวดหลายตามที่ตั้งใจ ทิ้งไว้ให้สีแห้งแล้วใส่กรอบเพื่อความสวยงาม และเก็บรักษาได้นานกว่า
คุณ ซารีฟ เจะเตะ “กลุ่มทำเรือกอและ จำลอง ” บ้านทอน เจ้าของร้าน เล่าว่า เป็นกลุ่มผลิตภัณฑ์เรือกอและจำลองนราธิวาส มีเรือกอและ พวงกุญแจ ทำมาประมาณ 20 กว่าปีสืบทอดกันมาสมัยปู่ รุ่นต่อรุ่น ผลงานก็คือได้เข้าประกวด แต่ก่อนจะมีการประกวดทุกปีที่พระตำหนักทักษิณราชนิเวศน์ปีล่าสุดคือ งานของดีเมืองนรา ประจำปี2565 ได้รางวัลที่ 1 และ 2 และ 3 และชมเชย 2 รางวัล เป็นรางวัลของที่ระลึก ส่งไป 6 ชิ้น ได้มา 5 รางวัล สำหรับรางวัลที่1 ใช้เวลาประมาณ 1 เดือน คือ ขั้นตอนแรกทำโครงเรือ 2 วันเสร็จแล้วทำหัวเรือ ฐานเรือ แล้วมาฉลุเป็นลวดลายและมา ประกอบเป็นตัวเรือ
หลังจากนั้น ลงสี ลงพื้นก่อนประมาณ 2 วันให้แห้งสนิท ถึงจะมาลงลายสี รวมใช้ประมาณ 1 เดือน สำหรับใครที่สนใจ สามารถมาที่ร้านได้ ร้านจะอยู่ ติดถนนเลย จากสนามบินนราธิวาสจะอยู่ใกล้กับโรงเรียนบ้านทอน ก่อนถึงสี่แยก ร้านจะอยู่ขวามือ แล้วถ้าใครมาไม่ถูก สามารถโทร 086-2848044 ชื่อร้านกลุ่มผลิตภัณฑ์ “ เรือกอและจำลอง ” คนที่ดูแลชื่อ ซารีฟ เจะเตะ นอกจาก ร้านจะมีเรือจำลอง แล้ว ทางร้านก็จะมีกรงนกหลากหลาย ราคาเริ่มต้นที่ 6,000 บาทจนถึง ที่ลูกค้าสั่งมาสูงสุดราคา 40,000 บาทครับ “”””
ราคาแล้วแต่ขนาด “ เรือกอและจำลอง ” ราคาเริ่มต้น 450 บาท ราคาแล้วแต่ขนาดและลายนอกใน “กรงนก” ราคาเริ่มต้น 6,000 บาท แยกชิ้นขายก็มี เช่น ที่แขวนกรงนก หัวกรงนก เวลาเปิดขาย 09.00-17.00 น. ทุกวัน เฟสบุ๊ค ซารีฟ เจะเตะ โทร. 086-2848044 แวะมาชม ไม่ซื้อไม่เป็นไร ให้กำลังใจก็พอ....ขอบคุณครับ
