พ.ร.บ ฉบับใหม่กัญชา-กัญชง ใครได้ประโยชน์?

ไขข้อข้องใจ!พ.ร.บ ฉบับใหม่กัญชา-กัญชง ใครได้ประโยชน์?

โดย...เสนาะ วรรักษ์

สรุปประมวลกฎหมายยาเสพติดฉบับใหม่ ผู้เสพไม่มีโทษ “จากโรงพักสู่โรงพยาบาล”เปลี่ยนข้อหาครอบครอง เป็นครอบครองเพื่อเสพ มีผลบังคับใช้ในวันที่ 7 ธันวาคม 2564

นับเป็นข่าวดี เรากำลังจะมีกฎหมายยาเสพติดฉบับใหม่ ซึ่งจะมีผลกับชีวิตผู้ป่วยเป็นอย่างมากในอนาคต ประมวลฯ นี้เป็นการรวมรวมพรบ. ยาเสพติด หลายๆ ฉบับมาปรับปรุงแก้ไขรวมอยู่ในกฎหมายฉบับเดียว ซึ่งกำลังจะมีผลบังคับใช้ในวันที่ 7 ธันวาคม 2564 นี้แล้ว ส่วนพรบ. เก่าเช่น พรบ. ยาเสพติดปี 2522 ก็จะยกเลิกไปทั้งหมด 
 เมื่อประมวลฯ มีผลบังคับใช้ให้ยกเลิก 
- พรบ ป้องกันและปราบปรามยาเสพติด
- พรบ ยาเสพติดให้โทษ 
- พรก ป้องกันการใช้สารระเหย
- พรบ มาตรการในการปราบปรามผู้กระทำความผิดเกี่ยวกับยาเสพติดฯ
- พรบ ฟื้นฟูฯ
- พรบ วัตถุที่ออกฤทธิ์ฯ 
- ประกาศ/คำสั่ง คสช อื่น ที่เกี่ยวข้อง
ประเด็นสำคัญก็คือ เรื่องของผู้เสพ และการลงโทษซึ่งเปลี่ยนแปลงไปอย่างมาก หลักการสำคัญ เรื่องการลดการเป็นอาชญกรรมของผู้เสพ  (decriminalization) ได้นำมาใช้ ซึ่งกระบวนการจะเปลี่ยนไปหลักๆ ดังนี้
1. การเสพ และการครอบครองเพื่อเสพ จะไม่มีการลงโทษ ถ้าผู้เสพสมัครใจเข้ารับการบำบัด และผ่านการบำบัด ปรับแก้ให้เจ้าหน้าที่/พนักงานสอบสวนจากเดิมที่ต้องนำผู้เสพส่งศาลเพื่อพิสูจน์หรือตัดสินโทษ ให้เป็นนำตัวผู้เสพหรือมีครอบครองเพื่อเสพที่สมัครใจบำบัด ส่งสถานบำบัดโดยตรง ไม่มีการไปโรงพัก ***ส่วนผู้ป่วยที่ได้รับใบรับรองการใช้ยาที่มีส่วนผสมของกัญชา จากแพทย์ เภสัช แพทย์แผนไทย ฯลฯ เป็นข้อยกเว้น ไม่ต้องเข้าสู่กระบวนการใดๆ 
*การสมัครใจบำบัดจะไม่ครอบคลุมผู้ที่มีโทษจำคุกอยู่(รอลงอาญา) และ การเสพยังคงกำหนดโทษทางอาญาไว้ แต่กระบวนการเปลี่ยนหมด 
2. เปลี่ยนข้อหาครอบครอง เป็นครอบครองเพื่อเสพ การเสพและการมีไว้เพื่อเสพในปริมาณน้อย เป็นความผิดฐานเดียวกันและใช้กระบวนกันเดียวกันตามข้อ 1. โดยให้อำนาจรมต. สาธารณสุข ประกาศว่าปริมาณเท่าใดถือว่าเป็นจำนวนน้อยในการใช้เพื่อเสพ ฯลฯ